ارزیابی ریسک حریق
- شناسه خبر: 20816
- تاریخ و زمان ارسال: 5 بهمن 1396 ساعت 12:00
ارزیابی ریسک حریق، فرایندی سیستماتیک جهت بررسی مخاطرات حریق بالقوه در محیط کار و تخمین ریسک حاصل از این خطرات، برای منابع مالی و انسانی می‌باشد.
عمده دلائل ارزیابی ریسک حریق در محیط کار شامل موارد زیر می‌شود:
۱- فراهم نمودن محیط کاری ایمن و عاری از ریسک به عنوان یک وظیفه اخلاقی
۲- در نظر گرفتن مباحث اقتصادی در حریق و توجه به این مسئله که عدم وجود یک برنامه نظام‌مند و پیشگیری و کنترل حریق، باعث تحمیل هزینه‌های سنگین بر هر فرآیند می‌گردد.
۳- رعایت بحث الزامات قانونی که می‌توان این الزام را در بند ۴-۳-۱ سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای OHSAS18001 ملاحظه نمود.
مراحل ارزیابی ریسک حریق:
جهت ارزیابی ریسک حریق، مراجع مختلف، مراحل متعددی را عنوان کرده‌اند. ولی به طور اساسی و مشترک پنج مرحله در یک ارزیابی ریسک حریق باید بررسی شود و انجام پذیرد که شامل موارد زیر است:
۱- شناسایی خطرات حریق
۲- شناسایی افراد در معرض ریسک
۳- ارزیابی ریسک، وضعیت پیشگیری و کنترل موجود
۴- ثبت یافته‌های ارزیابی ریسک حریق
۵- بازنگری خطرات و تجدید نظر
شناسایی خطرات حریق:
باتوجه به مفهوم خطر و اجزای هرم حریق، باید خطرات آتش‌سوزی را در عناصر پدید آورنده حریق جستجو کرد. به این ترتیب شناسایی خطرات حریق شامل: شناسایی منابع اکسیژن، شناسایی منابع سوخت و شناسایی منابع حرارت، اشتعال یا جرقه است. همچنین در شناسایی اعمال ناایمن و شرایط ناایمن نیز باید نگرشی متناسب با ایمنی حریق، داشت.
شناسایی افراد در معرض ریسک:
اولویت اصلی در ارتباط با احتیاطات حریق، حصول اطمینان از امکان فرار ایمن افراد، درصورت وقوع حریق می‌باشد. مهم‌ترین مواردی که باید در ارزیابی ریسک، در مورد افرادی که به طور بالقوه با حریق درگیر هستند مدنظر قرار گیرد، شامل: سرعت احتمالی رشد، گسترش حریق، حرارت و دود همراه با آن، تعداد افرادی که در منطقه حضور دارند، نحوه اطلاع افراد از وقوع حریق و نحوه فرار افراد است .
در ارزیابی ریسک‌ها و وضعیت پیشگیری و کنترل موجود، برمبنای روش‌های مختلف ارزیابی ریسک، می‌توان از اکثریت این روش‌ها با رویکرد ارزیابی ریسک حریق بهره برد. پس از تعیین میزان ریسک، باید به بررسی کنترل‌های موجود و کفایت و یا عدم کفایت آن‌ها پرداخت و روش‌هایی را برای کنترل و کاهش ریسک در نظر گرفت .
ثبت یافته‌های ارزیابی ریسک حریق:
چنانچه تعداد کارکنان در محل ارزیابی ریسک بیش از ۵ نفر باشد، باید یافته‌های ارزیابی ریسک ثبت شوند. جهت ثبت یافته‌های ارزیابی ریسک دو رویکرد کمی وجود دارد .
الف ) استفاده از نقشه محل کار که روی آن محل مواد قابل اشتعال، منابع حرارت، مسیرهای فرار، محل تجهیزات اعلام و اطفاء حریق، منابع اصلی برق و روشنایی مشخص شده باشد .
ب ) استفاده از یک فرم ساده که در آن موارد زیر لحاظ شده باشد:
۱- تاریخ ارزیابی
۲- خطرات شناسایی شده
۳- افراد یا گروه‌های در معرض ریسک
۴- کنترل‌های موجود و ریسک‌هایی که به طور مناسب کنترل نشده‌اند .
۵- عملیات‌های بیشتری که مورد نیازند .
مرحله بازنگری و تجدید نظر:
تغییرات موثر با میزان ریسک حریق و اقدامات کنترلی انجام شده در محل، دیر یا زود در محیط پدیدار می‌شوند. این تغییرات شامل موارد زیر است:
۱- تغییرات تعداد کارکنان
۲- تغییر در فرآیندهای کاری
۳- ابزار و وسایل جدید کار دستگاه‌ها، تجهیزات و ماشین‌آلات جدید
۴- ساختمان جدید یا توسعه مکان‌های موجود
۵- مواد جدید یا تغییر در انبار فعلی مواد
هر کدام از این مواد می‌توانند منجر به بروز خطرات جدید یا افزایش ریسک شوند. بنابراین ریسک‌ها نیاز به بازنگری و تجدید نظر خواهند داشت. به این ترتیب می‌توان اطمینان حاصل کرد که ارزیابی‌های ریسک انجام شده و اقدامات کنترلی، همواره به روز هستند.
معمولا در موارد ذیل ارزیابی‌ها باید مجددا صورت گیرند:
۱- هنگام وقوع حریق
۲- هنگام وقوع شبه حریق
۳- در دوره‌های زمانی مشخص
بطور کلی جهت تجزیه و تحلیل خطرات و ارزیابی ریسک‌های حریق، باید به مواردی همچون: سایت، ساختار، محتویات، فاکتورهای مدیریتی، فاکتور افراد، سیستم حفاظت حریق و اقدامات لازم پس از آتش‌سوزی توجه ویژه نمود.
