کاربرد تکنولوژی در مدیریت بحران و حریق

فرآیند برنامه­ریزی مدیریت بحران و نقش فناوری اطلاعات در آن:

۱-ایجاد هماهنگی و یکپارچه سازی کلیه سازمانها و نهادهایی که بنحوی از انحاءا در اجرای مدیریت بحران نقش خواهند داشت.

۲- جمع­آوری، سازماندهی و تحلیل اطلاعات در مورد سوابق کامل بحرانهای قبلی، تحلیل و ارزیابی بحرانها، تجربیات کسب شده، بررسی و ریسکهای احتمال و شیوه­های مبارزاتی احتمالی، مطالعه شرایط از هر نظر، که ستاد مبارزه با بحران باید اطلاعات خود را در قالب سیستمهای اطلاعاتی منسجم به شکل بانکهای اطلاعاتی یکپارچه و شبکه­ای سازماندهی و ذخیره­سازی ­کند.

۳- تعیین و تدوین خط­مشی­ها، استراتژی­ها، برنامه­ها و طرحهای جامع مدیریت بحران

۴- سازماندهی و توزیع منابع انسانی و مادی

معماری سیستم:

شکل ۱، یک دید کلی و سطح بالای معماری سیتم ارتباطاتی پیشنهادی را نشان می دهد. آتش نشانی، پلیس و دیگر دفاتر مرکزی سرویس های خدماتی با یکدیگر و نیز با مسئولان حکومتی ارتباط پیدا کرده اند.
[auth]

شبکه های ارتباطی:

۱– ارتباطات گسترده :پیشنهاد میشود که از این سیستمها مانند سیستم ارتباطی WAN که براساس واکنش سریع در برابر حوادث پیش آمده طراحی شده است استفاده شود. – ارتباطات در محل حادثه: ارتباطات در محل حادثه حداقل به دو نوع ارتباطات در مکانهای داخل حادثه ومکانهای مرتبط با حادثه تقسیم میشود(. مکانهای با حادثه حداکثر- مکانهای با حداکثر ارتباطات)

۳- شبکه های ارتباطی جی آی: سسیستمهای اطلاعات جغرافیائی نوع خاصی از سیستمهای اطلاعاتی هستند که عمدتاً اطلاعات جغرافیائی را به صورت کمی و گرافیکی ذخیره سازی نموده و امکان بازیابی آنها را به صورت اتوماتیک در اسرع وقت فراهم می کنند. کلیه داده های جغرافیائی مثل نقشه ها، مختصات جغرافیائی منابع طبیعی، تأسیسات مختلف شهری و سرزمینی مثل شبکه های آب، برق، مخابرات، جاده ها و غیره توسط GIS ذخیره، پردازش و مدیریت می شوند. قلمرو و میدان عمل GIS بسیار گسترده و وسیع است. به عنوان مثال این سیستمها در مدیریت جنگلها، مدیریت حوادث طبیعی (مثل زلزله، سیل و)مدیریت محیط زیست، مدیریت حمل و نقل، مهندسی راه و ساختمان، مدیریت منابع طبیعی، برنامه ریزی ملی و ناحیه ای و سرانجام مدیریت بحران کاربرد فراوانی دارند.

۴- شبکه های ارتباطی اس آی اس:از مهمترین سیستمهای اطلاعاتی کاربردی در سازمان، مدیریت، سیاست، ارتش و تجارت است. این سیستم اطلاعاتی، اطلاعات استراتژیک را برای تحقق اهداف استراتژیک سازمانها تهیه و تأمین می نماید. در حالی که سیستمهای اطلاعاتی کلاسیک عموماً در وضعیت آرام، روتین و منظم سازمانها مورد استفاده قرار می گیرند، سیستمهای اطلاعاتی استراتژیک عمدتاً در شرایط پیچیده، چالش انگیز، غیرقابل پیش بینی، بحرانی و غیر منظم کاربرد دارند. اطلاعاتی که توسط SIS تولید می شود اصولاً منحصر به فرد و حیاتی می باشند. اطلاعات استراتژیک در واقع نقش بسیار تعیین کننده ای در سرنوشت سیستم دارد و نبود آنها موجب غرق شدن یک سازمان می شود. در شرایط بحرانی، اطلاعات استراتژیک به اطلاعات ارزشمندی گفته می شود که مستقیماً در تصمیم گیریهای استراتژیک به کار گرفته شده و بدین وسیله از شدت بحران می کاهند. برای مثال وقتی که یکی از ضروریات بسیار حیاتی و پر مصرف کشور به یکباره کمیاب و گران می شود این امر ممکن است منجر به پیدایش یک بحران در کل کشور شود. به تبع این مساله ممکن است کلیه اجناس گران شده، و یک بی نظمی و نگرانی شدیدی در بین مصرف کنندگان بوجود آید. در اینجا متولیان اقتصادی باید مجهز به SIS بوده و بر اوضاع اشراف داشته واطلاعات دقیقی از شرایط تولید، انبارها و احتمالاً محتکران داشته باشند، تا در صورت لزوم مداخله نموده و با تخلیه انبارها و کنترل محتکران بازار را مجدداً تنظیم نموده و از آشفتگی نجات دهند.

نتیجه گیری:

این مقاله چالشها و طرحهایی برای یک سیستم جامع اطلاعات و ارتباطات شناسایی کرده تا بتوان یک شبکه خاص واکنش مؤثر در برابر  حریق وحوادث  و همچنین کاهش اثرات حادثه را ایجاد کرد. همچنین بتوان فعالیتهای سرویس و شکل دهی تجهیزات، مدیریت اطلاعات، و نیز برنامه ریزی منابع را انجام داد. برای تکمیل معماری سیستم توصیف شده چندین پژوهش به کمک IT بایستی انجام شود تا بتوان اثر عوامل مختلف را بررسی کرد. تا بدین وسیله یک سیستم آسان و جامع ایجاد شده تا به سرویسهای اضطراری برای مقابله با حوادث کمک نماید در این راستا نیاز به فراهم کردن ارتباطات قوی در سطح شبکه های WAN ،LAN، PAN و BAN ضروری خواهد بود. شبکه های جامع به امدادگران(حتی در فضاهایی با حداکثر مشکلات ارتباطی) اجازه خواهد داد تا به طور دقیق و سریع با حداقل مدیریت سنی پیشرفت نمایند، مدیریت اطلاعات باید اطلاعات استاتیکی(پایا) و دینامیکی(پویا) را در هر مکان و زمانی که نیاز است فراهم کند. امنیت یک نگرانی و چالش میباشد که بیش از همه نیاز به رخدادهایی برای رمزگشایی، تصحیح، شفافسازی، جامعیت اطلاعات و غیره دارد.

منابع:

۱-ناطقی الهی، فریبرز: برنامه ریزی برای دستیابی به سیستم جامع مدیریت بحران “نشریه” پژوهشنامه زلزله شناسی و مهندسی زلزله” ، شماره ۳، پائیز ۱۳۷۸٫

۲-همر، مایکل و چمپی، جیمز : طرح ریزی دوباره شرکت مهندسی مجرد سازمان مدیریت صنعتی، ۱۳۷۸

۳-مک لوید، ریموند : سیستمهای اطلاعات مدیریت، ترجمه مهدی جمشیدیان و اکبر مهدی پور عطار آبادی استاد دانشگاه اصفهان، ۱۳۷۸

4. McLeod (Raymond) & Schell (George): Management information systems, Prentice Hall, 2002
5. US Federal Emergency Management Agency, http://www. Fema.gov/.

 

 
[/auth]